Photobiomodulation (PBM) یک روش تحریک نوری است که با استفاده از دیودهای ساطع کننده نور در طول موج های مشخص به منظور بهبود عملکرد سلولی ارائه می شود. در شرایط بیماری، فرآیندهای متابولیک طبیعی ممکن است دچار وقفه یا تخریب شوند ویا ممکن است نیازمند حمایت انرژی اضافی برای تشویق به بازسازی عملکرد باشند. PBM یک روش کم تهاجمی برای تحریک تولید انرژی میتوکندری برای کمک به بازیابی فرآیندهای سلولی و ایجاد مزایای بالینی قابل مشاهده است.

درمان PBM برای چندین دهه در بسیاری از مدل‌های استرس و آسیب بیولوژیکی مورد مطالعه قرار گرفته است و مزایای مثبتی برای انواع علایم اسکلتی- عضلانی، عصبی، التهابی و پروسه های درد و اخیراً در بیماری‌های چشمی نشان داده است. در دهه گذشته، بیش از ۳۰ مطالعه منتشر شده ٬ ارزش PBM را برای شرایط بیماریزای چشمی بررسی کرده اند. در این پست که برگرفته از مقاله ای چاپ شده در ژورنال Retina Today میباشد ، مکانیسم‌ عمل و یافته‌های کارآزمایی بالینی اخیر در رابطه با PBM ٬ که اثرات مثبت PBM چند موجی را در چشم‌پزشکی نشان می‌دهد٬ به اشتراک خواهیم گذاشت.

به نظر می رسد مکانیسم اولیه عملکرد PBM بر خروجی انرژی زیستی تأثیر می گذارد، اگرچه سایر عملکردها نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند. میتوکندری ها اندامک هایی در سلول هستند که برای تولید انرژی، حفظ عملکرد سلولی و کنترل بقای سلول حیاتی هستند. شبکیه چشم یکی از انرژی‌زاترین اندام‌های بدن است که انرژی مورد نیاز آن بیشتر از مغز است. سلول های شبکیه – از جمله اپیتلیوم رنگدانه شبکیه (RPE)، سلول های گانگلیونی شبکیه و گیرنده های نوری – دارای غلظت بالایی از میتوکندری هستند و با توجه به نیاز شدید انرژی آنها، اختلال عملکرد میتوکندری می تواند اثرات فوری و مخربی بر سلامت شبکیه داشته باشد.

با افزایش سن، سلول‌های شبکیه کاهش عملکردی را در بازدهی انرژی میتوکندری نشان می‌دهند که به تجمع مواد زائد سلولی کمک می‌کند و به طور بالقوه میتواند منجر به اختلال عملکردآنها شود. PBM توسط سیتوکروم c اکسیداز میتوکندری در زنجیره انتقال الکترون جذب می شود، بنابراین تولید انرژی در سلول را تحریک می کند. افزایش در دسترس بودن انرژی، عملکردهای ذاتی سلول را ارتقا می دهد که به فرآیندهای ترمیم سلولی کمک می کند و اختلال عملکرد و آسیب سلولی بالقوه را کاهش می دهد.

از نظر مکانیکی، توانایی PBM برای تأثیر مستقیم بر تولید انرژی و متعاقب آن برون‌داد بیوانرژیک سلول فرض می‌شود که زمینه ساز بهبود نتایج بالینی و آناتومیک در وضعیت‌های بیماری دژنراتیو، مانند AMD است (شکل زیر). فعالیت منحصر به فرد و مستقیم PBM در سطح میتوکندری یک استراتژی مداخله ای جذاب برای بهبود بالقوه اختلال عملکرد میتوکندری در علائم اولیه بیماری فراهم می کند.

در حالی که برخی از مطالعات PBM شرایط پاتولوژیک چشمی را با استفاده از رویکردهای تک طول موج نور٬ مورد هدف قرار داده‌اند، برخی دیگر، مانند مواردی که سیستم تحویل نور Valeda (LumiThera) مورد بررسی قرار داده اند، از رنگ زرد (۵۹۰ نانومتر)، قرمز (۶۶۰ نانومتر) و مادون قرمز (۸۵۰ نانومتر) استفاده می‌کنند. این رویکرد چند طول موجی ٬ چندین سایت آنزیمی را برای تحریک خروجی میتوکندری و اصلاح فرآیندهای دژنراتیو مورد هدف قرار می دهد. این ترکیب فرصت‌های متعددی را برای درگیری در سیستم سلولی ارائه می‌دهد و شانس افزایش نتایج و مزایای بالینی بعدی را بهبود می‌بخشد.

کارآزمایی بالینی LIGHTSITE III ایمنی و اثربخشی طولانی مدت درمان های PBM چندموجی را در بیماران مبتلا به AMD نوع خشک زودرس و متوسط مورد ​​ارزیابی قرار داد (شکل زیر). در این مطالعه آینده‌نگر ۲۴ ماهه، دو چشم پزشک به طور کاملا تصادفی ، شرکت‌کنندگان را به‌طور تصادفی در گروه‌های PBM یا Sham قرار دادند و یک سری درمان (نه جلسه سه بار در هفته طی ۳ تا ۵ هفته) دریافت کردند.

این بیمار که در مطالعه LIGHTSIGHT شرکت کرد، طی ۱۲ ماه پس از درمان با PBM کاهش سایز دروزن را از سطح پایه (A) تجربه کرد(B). تصویر توسط LumiThera.

این مطالعه اثربخشی بهبود حدت بینایی اولیه را در ماه ۱۳ (پس از چهار سری درمان PBM) با تفاوت آماری معنی‌دار بین گروه‌های درمان PBM و Sham نشان داد (۰.۰۲ = P) و افزایش ۵.۴ حرف در گروه PBM مشاهده شدو در ماه ۲۴ این بهبود بینایی به ۵.۹ حرف افزایش یافت (P <.0001). شرکت کنندگان بهبودهایی را در کیفیت زندگی و نتایج آناتومیکی پس از درمان PBM نشان دادند.

همچنین کاهش در پیشرفت AMD به مراحل بعدی بیماری و همچنین پروفایل ایمنی مطلوب بدون هیچ نشانه ای از سمیت نوری مشاهده شد.

یافته‌های مثبت کارآزمایی LIGHTSITE III در AMD با گزارش‌های منتشر شده‌ای که مزایای PBM را در سایر بیماریهای چشمی، مانند ادم ماکولای دیابتی، رتینیت پیگمانتوزا، بیماری Stargardt، نزدیک‌بینی و رتینوپاتی نوزادان نارس نشان می‌دهد، همراستا است.

باید متذکر شد که PBM در حال حاضر به هیچ عنوان درمانی برای AMD شناخته نمیشود و انجام درمان های متداول و ثابت شده امروز ( همانند استفاده از مکلهای AREDS) برای حفظ فواید و به طور بالقوه افزایش بیشتر اثرات PBM در طول زمان ضروری است. در حالی که اکثر بیماران پس از یک سری درمان اثرات مفیدی را مشاهده کرده اند، مزایای بالینی در حدت بینایی در ۲۴ ماه پس از شش سری درمان بارزتر بوده است. مطالعات گسترده ای که در حال حاضر در حال انجام است، اطلاعات طولانی مدت بیشتری را در مورد تأثیر PBM در طول زمان به ما خواهند داد ولی تا روزی که نتایج این مطالعات چاپ شود باید صبور بود.

منبع